Panacas

Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.
Escola de Cuzco - Genealogia dos Incas - século XVIII

Panacas (panaka; panaqa) eram uma família formada por todos os descendentes de um monarca, um sapa inca, exceto o filho que o sucederá como novo monarca. A instituição social básica dos incas é o ayllu. Um ayllu é um grupo de famílias que descendem de um ancestral comum, unido por cultura e religião, além do trabalho agrícola, pecuário e pesca do mesmo território. O conceito de ayllu transcendeu à nobreza, de modo que o parentesco real pudesse estabelecer uma linhagem, chamada panaca ou casa real . [1]

A família de cada Inca formou um ayllu real que recebeu o nome de panaca, uma linhagem real. [2] O único filho do sapa inca que não fazia parte da panaca era o Auqui (príncipe herdeiro) [3] porque este, quando se tornou imperador, formaria sua própria panaca.[4]

Entre outras funções ocupadas pela panaca estavam as de manter a memória do falecido Inca e sua malqui (múmia), de realizar cerimônias em seu nome e de cuidar de seus bens e alianças feitos na vida. Cada panaca possuía várias propriedades em todo o reino, incluindo palácios na cidade sagrada de Qusqu, o núcleo da cidade era composto principalmente de recintos palaciais conhecidos como kancha pertencentes à panaca. As panacas tiveram grande influência na decisão de nomear sucessores para o cargo de sapa inca.

Lista de Panacas[editar | editar código-fonte]

A capaccuna [5] era a lista oficial de panacas e seus respectivos antepassados, existiram outras etnias Inca ayllu, mas apenas as linhagens mais proeminentes estavam dentro da capaccuna e tinham o direito de ser chamadas de panaca.

Segundo os incas, as panacas eram estas, em ordem cronológica:

Porção de Rurin Qusqu:

  • Chima Panaca Ayllu (Manku Qhapaqpa panakan), a casa real de Manco Capac .
  • Rawrawa Panaca Ayllu (Sinchi Ruq'ap panakan), a casa real de Sinchi Roca .
  • Hawaynin Panaca Ayllu (Lluq'i Yupankip panakan), a casa real de Lloque Yupanqui .
  • Uska Mayta Panaca Ayllu (Mayta Qhapaqpa panakan), a casa real de Maita Capac .
  • Apu Mayta Panaca Ayllu (Qhapaq Yupankip panakan), a casa real de Cápac Yupanqui .

Moção Hanan Qusqu:

  • Wikakiraw Panaca Ayllu (Inka Ruqap panakan), a casa real de Inca Roca .
  • Awqaylli Panaca (Yawar Waqaqpa panakan), a casa real de Yahuar Huacac .
  • Suqsu Panaca Ayllu (Wiraqucha Inkap panakan), a casa real de Viracocha Inca .
  • Hatun Ayllu / Iñaka Panaca Ayllu (Pachakutiq Yupankip panakan), a casa real de Pachacuti .
  • Qhapaq Ayllu (Tupaq Yupankip panakan), a casa real de Túpac Yupanqui .
  • Tumipampa Ayllu (Wayna Qhapaqpa panakan), a casa real de Huayna Capac .

Os clãs ayllu e sua contrapartida panaca eram a unidade social básica inca da organização inca; panaca era um dos elos mais importantes na administração inca, simultaneamente nos aspectos políticos, sociais, econômicos e culturais do estado de Império Inca .

Referências

  1. Huff, Roger (26 de outubro de 2010). Journey of the Lost Princess: Adventure and Romance in the Mysterious Land of the Incas. iUniverse (em inglês). [S.l.: s.n.] 132 páginas. ISBN 9781450243063 
  2. Bauer, Brian S. (22 de julho de 2010). The Sacred Landscape of the Inca: The Cusco Ceque System. University of Texas Press (em inglês). [S.l.: s.n.] ISBN 9780292792043 
  3. Córdova, Glauco Torres Fernández de (1982). Diccionario, kichua-castellano, yurakshimi-runashimi. Casa de la Cultura Ecuatoriana, Núcleo del Azuay (em espanhol). [S.l.: s.n.] 
  4. Hernández Astete. «Las panacas y el poder en el Tahuantinsuyo». Bulletin de l'Institut français d'études andines (em espanhol): 29–45. ISSN 0303-7495. doi:10.4000/bifea.3282Acessível livremente 
  5. Canseco, María Rostworowski de Diez (2001). Pachacutec Inca Yupanqui. Instituto de Estudios Peruanos (em espanhol). [S.l.: s.n.] ISBN 9789972510601