Saltar para o conteúdo

Cosroes Gabeliano

Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.
Cosroes
Nacionalidade Império Sassânida
Etnia Armênia
Religião Catolicismo

Cosroes (em grego: Χοσρόης; romaniz.: Chrosróes; em latim: Chosroes; em armênio: Խոսրով; romaniz.: Χosrov; em parta: 𐭇𐭅𐭎𐭓𐭅; romaniz.: Χusrow) foi um nobre armênio do século V da família Gabeliano, ativo no reinado do xainxá Isdigerdes II (r. 438–457).

Nome[editar | editar código-fonte]

Osroes (em grego: Οσρόης, Osróes) ou Cosroes (Χοσρόης, Chosróes) é a variante grega e latina do parta e persa médio Cusrou (𐭇𐭅𐭎𐭓𐭅, Xusrōw) ou Cusrau (Xusraw), que por sua vez deriva do avéstico Haosrauuah ("aquele que tem boa fama").[1][2] Foi registrado como Cosrove (Խոսրով, Xosrov) em armênio,[3] Quisra (كسرى, Kisra) em árabe e Cosrove (خسرو, Ḫosrow) em persa novo.[1][4]

Contexto[editar | editar código-fonte]

Dracma de Vararanes V (r. 420–438)
Dracma de Isdigerdes II (r. 438–457)

Em 428, os nacarares da Armênia peticionaram ao xainxá Vararanes V (r. 420–438) para que destronasse o rei Artaxias IV (r. 422–428) e abolisse a dinastia arsácida. Para governar o país, Vemir-Sapor foi nomeado como marzobã e e Vaanes II foi designado à tenência real.[5] Vemir-Sapor morreu em 442, após uma administração considerada justa e liberal, na qual conseguiu manter a ordem sem ferir o sentimento nacional de frente. Vasaces I substituiu-o como marzobã.[6] Vararanes permitiu a manutenção do cristianismo, enquanto procurava acabar com a influência do Império Bizantino sobre a Igreja da Armênia ao anexá-la à Igreja do Oriente. Contudo, seu filho e sucessor, Isdigerdes II (r. 438–457), era um pietista masdeísta e se comprometeu a impor o masdeísmo na Armênia.[7]

Vida[editar | editar código-fonte]

A parentela de Cosroes é desconhecida, exceto que pertencia à família Gabeliano. Segundo Eliseu, o Armênio, foi um dos nobres que lutaram na revolta de Vardanes II Mamicônio (450–451) contra Isdigerdes II e suas políticas religiosas. Ao ser mencionado, afirma-se que ficou junto aqueles que convenceram-se da causa de Vardanes e decidiram resistir, ao contrário dos demais que aceitaram permaneceu ao lado do pró-iraniano Vasaces.[8]

Referências

  1. a b Nicholson 2018.
  2. Martirosyan 2021, p. 13.
  3. Adalian 2010, p. xxxii.
  4. Ačaṙyan 1942–1962, p. 1188-1189.
  5. Grousset 1973, p. 182-184.
  6. Grousset 1973, p. 187.
  7. Grousset 1973, p. 189-191.
  8. Eliseu, o Armênio 1982, p. 151.

Bibliografia[editar | editar código-fonte]

  • Ačaṙyan, Hračʻya (1942–1962). «Խոսրով». Hayocʻ anjnanunneri baṙaran [Dictionary of Personal Names of Armenians]. Erevã: Imprensa da Universidade de Erevã 
  • Eliseu, o Armênio (1982). Thomson, Robert W., ed. History of Vardan and the Armenian War. Cambridge, Massachussetes: Harvard University Press 
  • Grousset, René (1973) [1947]. Histoire de l'Arménie: des origines à 1071. Paris: Payot 
  • Martirosyan, Hrach (2021). «Faszikel 3: Iranian Personal Names in Armenian Collateral Tradition». In: Schmitt, Rudiger; Eichner, Heiner; Fragner, Bert G.; Sadovski, Velizar. Iranisches Personennamenbuch. Iranische namen in nebenüberlieferungen indogermanischer sprachen. Viena: Academia Austríaca de Ciências 
  • Nicholson, Oliver; Canepa, Matthew; Daryaee, Touraj (2018). «Khosrow I Anoshirvan». In: Nicholson, Oliver. The Oxford Dictionary of Late Antiquity. Oxônia: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-866277-8