Saltar para o conteúdo

Vologases III da Armênia

Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.
 Nota: Para outros significados, veja Vologases. Para o xainxá arsácida, veja Vologases III.
Vologases
Rei da Armênia
Reinado Ca. 378–379
Antecessor(a) Varasdates
Sucessor(a) Cosroes IV
 
Morte 379
Dinastia arsácida
Pai Papa
Mãe Zarmanducte
Religião Catolicismo armênio

Vologases III (em latim: Vologases; em armênio: Վաղարշ; romaniz.: Vałarš; m. 386), também referido como Valarsaces II (Վաղարշակ, Vałaršak), foi um príncipe arsácida que serviu como rei cliente do Império Romano no Reino da Armênia junto de seu irmão Ársaces III de 378 a 379. Era filho de Papa e Zarmanducte. Segundo Fausto, o Bizantino, foi entronizado em decorrência das ações de Manuel Mamicônio, mas segundo Moisés de Corene isso se deu por influência do imperador Teodósio I (r. 378–395).[1]

Nome[editar | editar código-fonte]

Valarsaces é a forma latina do armênio Valarxaque (*Վաղարշակ, *Vałaršak).[2] Ferdinand Justi propôs que fosse um nome composto, formado por varəda, "força", e Ársaces, um nome típico entre os arsácidas,[3] mas essa etimologia é improcedente. Na verdade, é formado por Valarxe (*Վաղարշ, *Vałarš) + o diminutivo armênio "-aque" (-ak), o que implica que o nome significa "Pequeno Valarxe".[4][1] Valarxe deriva do parta Valagaxe (𐭅𐭋𐭂𐭔, Walagaš).[5] A etimologia do nome não é clara, embora Ferdinand Justi proponha que Valagaxe seja um composto das palavras "força" (varəda) e "bonito" (gaš ou geš em persa moderno).[6]

O nome foi atestado em persa novo como Balaxe (بلاش, Balāš), em persa médio como Vardaquexe (Wardāḫš) ou Valaquexe (Walāḫš), em árabe como Valaxe, Balaxe (بلاش, Valāš / Balāš) e Gulaxe (جولاش, Gulāš), em latim como Vologases, Vologeso (Vologaesus), Vologesso (Vologessus) ou Vologeses e em grego como Olagado (*Ολαγαδος, via gen. Ολαγαδου), Olagedo (*Ολαγαίδος, Olagaídos, via gen. Ολαγαίδου), Ologado (*Ολογαδος, via gen. Ολογαδου), Uologedo (Ουολόγαιδος, Ouológaidos), Uologeos (Ουολόγεος, Ouológeos),[5] Vologeso (Ουολόγαισος, Ouológaisos), Vologido (Βολόγίδος, Vológídos), Vologedo (Βολόγεδος, Vológedos),[5] Ualases (*Ουαλάσες, via gen. Ουαλάσου)[7] ou Ualasses (*Ουαλάσσες, via gen. Ουαλάσσου)[8]

Referências

  1. a b Fausto, o Bizantino 1989, p. 420.
  2. Avdall 1841, p. 235.
  3. Justi 1895, p. 485, 488.
  4. Ačaṙyan 1942–1962a, p. 31.
  5. a b c Ačaṙyan 1942–1962b, p. 30.
  6. Chaumont 1988, p. 574–580.
  7. Weber 2023.
  8. Weber 2019.

Bibliografia[editar | editar código-fonte]

  • Ačaṙyan, Hračʻya (1942–1962a). «Վաղարշակ». Hayocʻ anjnanunneri baṙaran [Dictionary of Personal Names of Armenians]. Erevã: Imprensa da Universidade de Erevã 
  • Ačaṙyan, Hračʻya (1942–1962b). «Վաղարշ». Hayocʻ anjnanunneri baṙaran [Dictionary of Personal Names of Armenians]. Erevã: Imprensa da Universidade de Erevã 
  • Avdall, Johannes (1841). «On the Laws and Law-Books of the Armenians». The journal of the Asiatic Society of Bengal. 10 (111): 235–250 
  • Chaumont, M. L.; Schippmann, K. (1988). «Balāš VI». Enciclopédia Irânica, Vol. III, Fasc. 6. Nova Iorque: Imprensa da Universidade de Colúmbia. pp. 574–580 
  • Fausto, o Bizantino (1989). Garsoïan, Nina, ed. The Epic Histories Attributed to Pʻawstos Buzand: (Buzandaran Patmutʻiwnkʻ). Cambrígia, Massachusetts: Departamento de Línguas e Civilizações Próximo Orientais, Universidade de Harvard 
  • Justi, Ferdinand (1895). «Wardān». Iranisches Namenbuch. Marburgo: N. G. Elwertsche Verlagsbuchhandlung