Saltar para o conteúdo

Vaanes Corcorúnio

Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.
 Nota: Para outros significados, veja Vaanes.
Vaanes Corcorúnio
Etnia Armênio
Religião Catolicismo

Vaanes (em latim: Vaanes; em grego: Βαάνης; romaniz.: Baánēs; em armênio: Վահան; romaniz.: Vahan) foi um nobre armênio (nacarar) do século VI, membro da família Corcorúnio.

Nome[editar | editar código-fonte]

Vaanes (Vaanes) é a forma latina[1] do teofórico armênio Vaã (Վահան, Vahan), que derivou de Vaagne (Վահագն, Vahagn).[2] Vahagn, por sua vez, foi um deus da mitologia armênia que derivou seu nome do parta Varragne (*Warhragn) / Vartagne (*Warθagn), do persa antigo Vertragna (Vṛθragna) e do avéstico Varetragna (vərəθraγna), que era o nome de um dos deuses do panteão iraniano. Como teofórico foi citado em armênio como Verã (Vrām), em persa médio como Vararã (Warahrān) e Varã (Wahrām), em grego como Boanes (Βοάνης, Boánes), Baanes (Βαάνης, Baánēs), Baranes (Βαρανης, Baranēs), Baânio (Βαανιος, Baanios), Uarrames / Varrames (Ουαρράμης, Ouarrámes), Barã (Βαραμ, Baram), Baramo (Βάραμος, Báramos) e Baram(a)anes (Βαραμ(a)άνης, Baram(a)anēs), [3][4] em georgiano como Barã (ბარამ, Baram),[5] em latim como Veramo (Veramus)[6] e Vararanes[7] e em persa novo como Barã (بهرام, Bahrām).[4]

Vida[editar | editar código-fonte]

Tremisse de Heráclio (r. 610–641)

A parentela de Vaanes é desconhecida, exceto que pertencia à família Corcorúnio. Em 635/7, envolveu-se na conspiração organizada por Basterotzes II, Davi e Teodoro com o intuito de depor o imperador Heráclio (r. 610–641) e instalar seu filho bastando João Atalarico no trono.[8] O esquema nunca foi executado, pois um informante entre os conspiradores disse que Atalarico planejava um golpe. Uma vez confirmando a história, Heráclio ordenou a prisão de todos os envolvidos.[9] Seus conselheiros recomendaram que os conspiradores deveriam ser executados, mas Heráclio os poupou e ordenou que suas mãos e nariz fossem amputados.[10]

Referências

  1. Lilie 2013, #710 Baanes.
  2. Ačaṙyan 1942–1962, p. 9.
  3. Justi 1895, p. 363.
  4. a b Vários autores 1988.
  5. Rapp 2014, p. 203.
  6. Moisés de Corene 1736, p. 292.
  7. Martindale 1971, p. 945.
  8. Martindale 1992, p. 706, 1282–1285, 1363–1364.
  9. Sebeos 1999, cap. 41.
  10. Nicéforo 1990, p. 73.

Bibliografia[editar | editar código-fonte]

  • Ačaṙyan, Hračʻya (1942–1962). «Վահան». Hayocʻ anjnanunneri baṙaran [Dictionary of Personal Names of Armenians]. Erevã: Imprensa da Universidade de Erevã 
  • Justi, Ferdinand (1895). «Werepraghna 24». Iranisches Namenbuch. Marburgo: N. G. Elwertsche Verlagsbuchhandlung 
  • Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Zielke, Beate et al. (2013). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online. Berlim-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften: Nach Vorarbeiten F. Winkelmanns erstellt 
  • Martindale, J. R.; A. H. M. Jones (1971). «Vararanes». The Prosopography of the Later Roman Empire, Vol. I AD 260-395. Cambridge e Nova Iorque: Cambridge University Press 
  • Martindale, John R.; Jones, Arnold Hugh Martin; Morris, John (1992). «Petrus 55». The Prosopography of the Later Roman Empire - Volume III, AD 527–641. Cambrígia e Nova Iorque: Imprensa da Universidade de Cambrígia. ISBN 0-521-20160-8 
  • Moisés de Corene (1736). Historiae Armeniacae libri III. Londres: Caroli Ackers 
  • Nicéforo (1990). Mango, Cyril, ed. Nikephoros, Patriarch of Constantinople: Short History. Washington: Dumbarton Oaks. ISBN 0-88402-184-X 
  • Rapp, Stephen H. Jr. (2014). The Sasanian World through Georgian Eyes: Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature. Farnham: Ashgate Publishing, Ltd. ISBN 1472425529 
  • Sebeos (1999). Thomson R. W. (trad.); Howard-Johnston, James (com. hist.); Greenwood, Tim (assist.), ed. The Armenian History attributed to Sebeos. Liverpool: Liverpool University Press 
  • Vários autores (1988). «Bahrām». Enciclopédia Irânica Vol. III, Fasc. 5. Nova Iorque: Universidade de Colúmbia